منیزیم، مکملی که بازار داغ این روزهای شماست. حتما شما هم تا به حال پستها و مطالبی در رابطه با انواع منیزیم، بهترین نوع منیزیم و دوز مصرف و عوارض مصرف به چشمتان خورده است.
باید بگویم منیزیم یکی از مهمترین عناصر در بدن شماست که مسئولیت انجام عملکرد بیش از 300 آنزیم نقش دارد. بنابراین این عنصر در عملکرد عضلات، اعصاب، تنظیم قند خون و فشار خون ایفای نقش میکند.
در صورت ابتلا به برخی اختلالات و بیماریها، میزان ذخیرهی منیزیم در بدن شما کاهش مییابد و به دنبال آن، ممکن است کمبود منیزیم را به شکل گرفتگی عضلات، ابتلا به پوکی استخوان، بالارفتن فشار خون، افزایش قند خون و … خود را نشان دهد. اگر نگران هستید و میخواهید بدانید کیا کمبود منیزیم دارن و چه شرایطی باعث کمبود منیزیم در بدن میشود، در ادامه با من همراه باشید.
منیزیم چیست؟
منیزیم یکی از مهمترین عناصر موجود در بدن شماست که هم در مواد غذایی یافت میشود و هم به شکل مکمل در داروخانهها در دسترس شماست. این عنصر در تنظیم فشار خون، قند خون، بهبود عملکرد اعصاب و عضلات و ساخت پروتئین در بدن شما نقش دارد.
همچنین منیزیم در ارتباط با پتاسیم، در روند انجام انقباضات ماهیچهای، نرمالسازی ریتم قلبی و هدایت تکانههای عصبی ایفای نقش میکنند.
سطح نرمال منیزیم در آزمایشات چقدر است؟
بیشترین ذخیرهی منیزیم در استخوانها و بافتهای شماست و مقادیر کمی از آن در پلاسمای شما حضور دارد. سطح نرمال منیزیم در آزمایشات شما، بین 0.75 الی 0.95 میلی مول/ لیتر است. دفع منیزیم عمدتا از طریق ادرار شما صورت میگیرد و در طول روز، حدود 120 میلیگرم منیزیم از ادرار شما دفع میشود.
میزان مجاز مصرف روزانهی منیزیم چقدر است؟
دوز مورد نیاز منیزیم در سنین مختلف و در آقایان و خانمها باهم تفاوت دارد. این تفاوت به دلیل ساختارهای مختلف بدنی در سنین مختلف و در دو جنس مردان و زنان است.
در جدول زیر، مقادیر مجاز منیزیم دریافتی شرح داده شده است.
سن مصرف | آقایان | خانمها | خانمهای باردار | خانمهای شیرده |
بدو تولد تا 6 ماهگی | 30 میلیگرم | 30 میلیگرم | ||
7 ماهگی تا 12 ماهگی | 75 میلیگرم | 75 میلیگرم | ||
1 الی 3 سالگی | 80 میلیگرم | 80 میلیگرم | ||
4 الی 8 سالگی | 130 میلیگرم | 130 میلیگرم | ||
9 الی 13 سالگی | 240 میلیگرم | 240 میلیگرم | ||
14 الی 18 سالگی | 410 میلیگرم | 360 میلیگرم | 400 میلیگرم | 360 میلیگرم |
19 الی 30 سالگی | 400 میلیگرم | 310 میلیگرم | 350 میلیگرم | 310 میلیگرم |
31 الی 50 سالگی | 420 میلیگرم | 320 میلیگرم | 360 میلیگرم | 320 میلیگرم |
بالای 51 سال | 420 میلیگرم | 320 میلیگرم |
منیزیم در چه ترکیبات غذایی وجود دارد؟
منیزیم در بیشتر مواد غذایی وجود دارد. سبزیجات با برگ سبز مثل اسفناج، انواع آجیل، حبوبات، دانهها، غلات کامل، عموما بهترین منابع حاوی منیزیم هستند.
اگر بخواهم دقیقتر برای شما شرح دهم، ترکیباتی که بیشترین ترکیبات غذایی را دارند به ترتیب عبارتند از:
- دانهی کدو حلوایی
- دانه چیا
- بادام درختی
- اسفناج پخته
- بادام هندی
- بادام زمینی
- غلات گندم
- شیر سویا
ترکیبات غذایی دیگری مثل سیب زمینی، برنج قهوهای، ماست، اوت میل، سالمون و … نیز حاوی منیزیم هستند.
کیا کمبود منیزیم دارند؟ + [چه کسانی در معرض کمبود منیزیم هستند؟]
این سوالی است که بیشتر شما دنبال پاسخش هستید.
در برخی شرایط، بدن شما قدرت جذب منیزیم را از دست میدهد، یا توانایی بدن در جذب منیزیم کاهش مییابد و میزان دفع آن بالا میرود. گروهی از افراد هستند که بیشتر در معرض کمبود منیزیم هستند. این افراد شامل دستههای زیر هستند:
- افراد مبتلا به اختلالات التهابی روده
- افراد مبتلا به دیابت نوع 2
- افرادی که سوء مصرف الکل دارند
- افراد سالمند
به ترتیب، اگر بخواهم دقیقتر شرح دهم؛
- افراد مبتلا به اختلالات التهابی روده مثل سلیاک و کرون، اسهال مزمن و التهاب انتریت منطقهای، بیشتر در معرض خطر کمبود منیزیم هستند. همچنین برداشتن (بای پس) قسمتی از رودهی کوچک خصوصا در ناحیهی ایلئوم، ریسک کاهش جذب منیزیم و کمبود آن را بالا میبرد.
- در افراد مبتلا به دیابت نوع 2 یا افرادی که به بدنشان مقاومت به انسولین دارد، کمبود منیزیم و افزایش دفع ادراری آن رخ میدهد. همچنین به نظر میرسد یکی دیگر از عوامل دفع منیزیم از ادرار، دفع گلوکز در افراد مبتلا به دیابت است که به دنبال آن حجم ادرار هم افزایش مییابد.
- در افراد مبتلا به الکلسیم مزمن، به دلیل سوء تغذیه، اسهال، استفراغ، اختلال در عملکرد کلیه، کمبود ویتامین D، کتواسیدوز و هایپرآلدوسترونیسم ثانویه به دلیل اختلال در عملکرد کبد، کمبود منیزیم به چشم میخورد.
- در افراد سالمند، میزان دفع منیزیم از ادرار نسبت به جوانان بیشتر است و همچنین میزان جذب این عنصر از طریق روده کاهش مییابد. همچنین افراد سالمند بیشتر از داروها به مدت طولانی (مثل داروهای ضد فشار خون ادرارآور تیازیدی) استفاده میکنند و در معرض کمبود منیزیم هستند.
تجربه بیماران
سحر، 32 ساله من باردار بودم و دائما دچار گرفتگی پشت پا میشدم. پس از مراجعه به پزشک، به من توصیه شد تا از مکملهای منیزیم استفاده کنم چون میزان مورد نیاز منیزیم در دوران بارداری افزایش پیدا میکنه و لازم هست که از این مکمل استفاده کنم.
رضا، 60 ساله من حدود 10 سالی هست که از داروی هیدروکلروتیازید استفاده میکردم. اخیرا احساس میکردم با مصرف داروها، فشار خونم کنترل نمیشود. پس از مراجعه به پزشک متوجه شدم مصرف طولانی مدت داروی هیدروکلروتیازید باعث دفع بیشتر منیزیم و پتاسیم از ادرار من میشود و پزشک توصیه کرد تا حتما از این مکمل استفاده کنم.
حسین 27 ساله من در یک محیط بسیار پرتنش کار میکنم و دائما از قهوه استفاده میکنم. اخیرا شبها متوجه شده بودم بسیار خسته هستم و گرفتگی عضلاتم بسیار آزاردهنده بود. پس از مراجعه به متخصص، ایشان به من توصیه کردن تا از مکمل منیزیم استفاده کنم و الان حدود 3 هفته هست که بسیار حالم بهتر است.
سوالات متداول
بهترین زمان مصرف منیزیم چه زمانی است؟
براساس دستور نوشته شده روی جعبه، شبها دو ساعت بعد از شام بهترین زمان مصرف منیزیم است.
کیا کمبود منیزیم دارند؟
افراد دیابتی، افراد سالمند، افرادی که سوء مصرف الکل دارند، افراد مبتلا به اختلالات التهابی روده، خانمهای باردار و … .
علائم کمبود منیزیم چیست؟
شایعترین علائم شامل خستگی، ضعف، گزگزدست و پا، بیاشتهایی، گرفتگی عضلات، بالارفتن فشار خون و قند خون، لرزش دست و آریتمی قلبی.
دوز مجاز مصرف منیزیم در بزرگسالان چقدر است؟
روزانه بین 300 الی 420 میلیگرم در روز
منیزیم با چه داروهایی تداخل دارد؟
آنتی بیوتیکها، بیس فسفوناتها (برای پوکی استخوان)، دیورتیکها و داروهای مهارکنندهی پمپ پروتونی (PPIs)
جمع بندی
منیزیم یکی از مهمترین عناصر در بدن شماست. منیزیم در انواع غذاها یافت میشود و بیشترین میزان ذخایر آن در استخوان و بافتهای شماست. شما به طور روزانه 120 میلیگرم منیزیم از ادرارتان دفع میشود. در برخی مواقع، مثل ابتلا به دیابت، افزایش سن، سوء مصرف الکل و ابتلا به اختلالات التهابی روده مثل سلیاک، میزان جذب منیزیم کاهش یافته و دفع آن از ادرار افزایش مییابد. کمبود منیزیم اغلب خود را به شکل بالاپایین رفتن قند و فشار خون، گرفتگی عضلات، خستگی، لرزش دست، کاهش اشتها و … نشان میدهد.
اگر هرکدام از علائم بالا را تجربه کردید، به پزشکتان اطلاع دهید.
منابع